Warsztaty „Prawo do dostępności” zorganizowane we współpracy z Biurem Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
W dniu 6 maja, w dobrze nam znanych i przyjaznych przestrzeniach Fabryki Aktywności Miejskiej, warsztatowaliśmy pod czujnym okiem naszych przyjaciół z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Podczas dedykowanego spotkania „Prawo do dostępności” młodzi Samorzecznicy i Samorzeczniczki z łódzkiego Klubu Świadomej Młodzieży od strony teoretycznej i przede wszystkim praktycznej poznawali regulacje prawne w zakresie dostępności.
Spotkanie zainaugurowała przedstawicielka naszej Fundacji – Sylwia Kowalska, która następnie przekazała głos Janowi Gawrońskiemu – Społecznemu Zastępcy Rzeczniczki Praw Dziecka, a zarazem inicjatorowi Klubów Świadomej Młodzieży oraz Monice Dolik – pełnomocniczce Prezydenta Miasta Łodzi ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi.
Krótkie powitanie gości i uczestników oraz przybliżenie celu warsztatów i zaplanowanego przebiegu spotkania płynnie przeszło w dyskusję nad barierami w dostępności instytucji i miejsc publicznych w perspektywie osób w spektrum autyzmu. Młodzież podkreślała wagę istniejących już rozwiązań np. w formie tzw. cichych godzin w galeriach handlowych i instytucjach kultury. Jednocześnie odwołując się do własnych doświadczeń, przedstawiała sytuacje, w których osobiście napotykała na bariery i związany z nimi brak dostępności w przestrzeni publicznej. Silnie zaakcentowane zostały problemy z dostępnością w szkołach utrudniające lub uniemożliwiające korzystanie z edukacji – brak miejsc wyciszeń, wsparcia sensorycznego w postaci „apteczek pierwszej pomocy sensorycznej”, niechęć nauczycieli wobec korzystania z słuchawek wyciszających, zakaz korzystania z toalety podczas lekcji.
Do wymienionych przez młodzież barier w zakresie dostępności prowadzący warsztaty odnieśli się w części teoretycznej – „Prawo do dostępności – regulacje prawne”. Potwierdzili, że sytuację osób neuroatypowych utrudnia brak regulacji związanych z minimalnymi wymaganiami zapewniania dostępności przez podmioty publiczne w obszarze dostosowań sensorycznych. Konieczność zmian w tym zakresie podkreśliła Monika Wiszyńska-Rakowska – pełnomocniczka RPO ds. praw osób z niepełnosprawnościami. Natomiast Kamil Gąsowski – Samodzielny Specjalista ds. analitycznych z zakresu dostępności w Wydziale Postępowań Skargowych Departamentu Dostępności zwrócił uwagę, iż dostępność jest naszym prawem, a wnioskowanie o nią czy złożenie skargi nie jest donosem.
Część praktyczną warsztatów stanowiła praca w niewielkich zespołach wspieranych przez prowadzących warsztaty oraz fundacyjną kadrę. W oparciu o zaczerpnięte z życia sytuacje – m.in. studentki w spektrum autyzmu, ucznia z niepełnosprawnością ruchową w szkole pozbawionej windy, czy osoby z epilepsją, która chciałby skorzystać z pływalni – młodzież przygotowywała własne wnioski o zapewnienie dostępności oraz skargi na brak dostępności do PFRON, które następnie prezentowała i omawiała przed pozostałymi uczestnikami.
Na zakończenie warsztatów Monika Dąbrowska – samorzeczniczka z Klubu Świadomej Młodzieży podzieliła się swoimi refleksjami dotyczącymi dostępności polskich kolei dla osób poruszających się na wózku z perspektywy osoby opiekuńczej, towarzyszącej swojemu mężowi w podróżach. Wskazała na szereg utrudnień wynikających z barier architektonicznych, a także niewłaściwie interpretowanych przepisów prawnych oraz niechęci bądź braku właściwego przeszkolenia pracowników, którzy mają zapewniać wsparcie osobom z niepełnosprawnościami. Wskazała także dobre rozwiązania wprowadzone przez łódzkie i śląskie Koleje Aglomeracyjne.
Jesteśmy zachwyceni działaniami naszej młodzieży, której zaangażowanie i aktywność przedłużyły o blisko godzinę przewidziany czas warsztatów, a także zainspirowały prowadzących do kolejnych spotkań. Czekamy z ciekawością i niecierpliwością na kolejną wizytę.
Dziękujemy przedstawicielom Biura Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych za inicjatywę dzisiejszych warsztatów „Prawo do dostępności”, dużą dawkę merytorycznej i praktycznej wiedzy zaprezentowaną w formie w pełni dostosowanej do potrzeb i możliwości wszystkich uczestników, a także jak zawsze życzliwą atmosferę sprzyjającą pracy oraz wspólnemu działaniu na rzecz zmian.
