Spotkanie z prof. Tonym Attwood’em – Obrady I Okrągłego Stołu Samorzeczniczego KŚM
Tegoroczny Dzień Dziecka był dla naszej młodzieży wyjątkowym czasem. W tym dniu odbyły się w Warszawie długo wyczekiwane obrady I Okrągłego Stołu Samorzeczniczego zainicjowane przez samorzeczników z Klubu Świadomej Młodzieży przy Fundacji Autism Team. Wydarzenie, objęte honorowym patronatem Rzeczniczki Praw Dziecka Moniki Horny-Cieślak, zostało realizowane w ramach projektu pt. „KŚM – inkluzja NIE iluzja. Partycypacja. Obywatelskość. Samostanowienie”, we współpracy z Fundacją AleKlasa. Honorowym gościem spotkania, zaproszonym do Polski przez młodzież, był światowej sławy specjalista i autorytet w dziedzinie spektrum autyzmu profesor Tony Attwood.
Spotkanie rozpoczęło przedstawienie delegacji Klubów Świadomej Młodzieży z Łodzi, Włocławka i Kutna oraz zaproszonych gości reprezentujących współpracujące z nami środowiska samorzecznicze, a także przedstawicieli organizacji wspierających osoby w spektrum autyzmu na różnych płaszczyznach życia. Podczas krótkich prezentacji zostało zasygnalizowanych wiele istotnych kwestii, rozwiniętych w dalszych częściach spotkania. Był to też czas na opowiedzenie o swoich pasjach oraz prezentację talentów. Wśród różnorodnych wystąpień szczególną uwagę zgromadzonych zwrócił „Wiersz do paranoi”, autorstwa Joanny, jednej z zaproszonych uczestniczek spotkania. Wzmiankowany utwór stał się przyczynkiem do dłuższej rozmowy o depresji i lęku, stanowiących jedno z kluczowych wyzwań zdrowotnych współczesnej cywilizacji, z którymi młode osoby rozwijające się w spektrum autyzmu mierzą się znacznie częściej niż ich neurotypowi rówieśnicy. Paranoja, jak podkreślił profesor, to „lęk przed ludźmi”, a depresja „intruz, którego nie zapraszasz”. Ważny wątek tej dyskusji stanowiły również kwestie przełamywania barier poprzez świadome podejmowanie ryzyka, a także doświadczenia związane z manipulacją ze strony pozornych przyjaciół – zakamuflowanych wrogów i maskowania swoich zachowań. Rozmówcy wspólnie z profesorem zastanawiali się co jest przyczyną takiego postępowania oraz jak przestać się maskować.
Wyjątkowym akcentem pierwszej części obrad było wręczenie profesorowi Tony’emu Attwood’owi nagrody „AleKlasa, za wspieranie dzieci i dorosłych w spektrum autyzmu”. Równolegle to wyjątkowe wyróżnienie otrzymała dyrektor zarządzająca naszej fundacji – Sylwia Kowalska oraz Rzeczniczka Praw Dziecka – Monika Horna-Cieślak.
Wydarzenia drugiej części obrad zainaugurował Janek Gawroński. Jako pomysłodawca oraz współtwórca pierwszego w Polsce Klubu Świadomej Młodzieży z zaangażowaniem przybliżył zaproszonym gościom tą innowacyjną i wielopłaszczyznową formę wspierania osób w spektrum autyzmu wchodzących w dorosłe życie. Na przykładzie działających prężnie od kilku lat Klubów opowiadał, jak w przyjaznych przestrzeniach młodzi samorzecznicy uczą się mówić o swoich zainteresowaniach, emocjach i potrzebach, a także inicjować ważne dla siebie zmiany (np. poprzez cykliczne kampanie społeczne z okazji Światowego Dnia Świadomości Autyzmu, a także kampanię “Szkoła przyjazna dla autyzmu”) oraz skutecznie interweniować w przypadku naruszania swoich praw. Jednocześnie podkreślił, że działania te są możliwe dzięki wzajemnej współpracy między rówieśnikami oraz rozwijającej się sieci kontaktów i wsparcia ze strony specjalistów z różnych dziedzin (m.in. prawników, psychologów, edukatorów, doradców zawodowych).
W nurt samorzeczniczy wpisuje się również projekt FemiAutyzm realizowany ramach olimpiady Zwolnieni z Teorii (https://zwolnienizteorii.pl/) przez grupę licealistek i studentek psychologii w większości rozwijających się w spektrum autyzmu. Jego głównym celem jest zwrócenie uwagi na brak wiedzy dotyczącej kobiet w spektrum autyzmu oraz edukacja i informacja w tym zakresie. W swoim wystąpieniu realizatorki przedsięwzięcia – Ania, Agata i Ewa omówiły główne działania grupy, obecnie skupiające się przede wszystkim na aktywności w social-mediach m.in. w formie postów psychoedukacyjnych, recenzji książek oraz prezentacji sylwetek znanych kobiet rozwijających się w spektrum autyzmu, a także poprzez uczestnictwo w wydarzeniach publicznych (np. spotkania, konferencje) oraz nawiązywaniu i rozwijaniu współpracy z różnymi instytucjami w zakresie wspierania osób neuroróżnorodnych.
Trzecia część spotkania dotyczyła nowych technologii jako źródła wsparcia osób w spektrum autyzmu w różnych obszarach funkcjonowania. Fascynujący i zaskakujący świat Wirtualnej Rzeczywistości (VR) przybliżył nam pscyholog, wykładowca akademicki, trener i terapeuta VR Wojciech Kreft z firmy Unicorn VR World. Uczestnicy obrad w ramach warsztatu mieli okazję zapoznać się z technologią i narzędziami dedykowanymi osobom neuroróżnorodnym. Dzięki testowaniu gogli VR osobiście mogli doświadczyć immersji, a także przekonać się w jaki sposób VR (m.in. przy pomocy specjalnie zaprojektowanych gier terapeutycznych) może być wykorzystywana w kształtowaniu i rozwoju kompetencji społecznych, zdobywaniu doświadczeń w bezpiecznej i przyjaznej przestrzeni, a nawet w rehabilitacji i leczeniu niektórych problemów neurorozwojowych. Duże zainteresowanie uczestników wzbudziła Strefa Ciszy VR, czyli wirtualna przestrzeń wytchnienia i relaksacji pozwalająca na personalizację warunków odpoczynku np. w sytuacji przebodźcowania.
Uzupełnieniem warsztatów było wystąpienie Janka Gawrońskiego, który w oparciu o własne doświadczenia przedstawił zalety wykorzystania nowych technologii przez osoby w spektrum autyzmu. Cyfrowy świat mimo swoich licznych wad i niedoskonałości jest bowiem przyjazny osobom neuroróżnorodnym. Na wielu płaszczyznach staje się nieocenionym wsparciem m.in. poprawiając jakość komunikacji, stwarzając przestrzeń do nawiązywania i utrzymywania relacji społecznych, wspomagając proces edukacji, czy rozwijając pasje. Tym samym zapewnia szeroką inkluzję społeczną osób rozwijających się w spektrum autyzmu.
Obrady I Okrągłego Stołu Samorzeczniczego, zainicjowane przez samorzeczników z Klubu Świadomej Młodzieży przy Fundacji Autism Team, były dla młodzieży oraz zaproszonych gości niezwykłym wydarzeniem. Sprawiły, że dzień choć był długi i pełen różnorodnych emocji, jednocześnie okazał się zbyt krótki by mogły w pełni wybrzmieć wszystkie ważne dla młodych tematy. Uczestnikom obrad dostarczył wielu wyjątkowych chwil oraz pięknych wspomnień, które zostaną na długo w pamięci. Spotkanie z udziałem młodzieży i dorosłych ukazało wagę wymiany doświadczeń, wzajemnej współpracy oraz budowania sieci relacji i wsparcia dających wzmocnienie. Stało się również źródłem wielu nowych pomysłów, które zapewne zaowocują kolejnymi działaniami podejmowanymi na rzecz poprawy życia osób w spektrum autyzmu.
